Hiện này việc kiểm tra mối hàn có nhiều phương pháp kiểm tra thông dụng phổ biến sau :

  • Phương pháp siêu âm mối hàn từ tính .
  • Phương pháp siêu âm mối hàn chất lỏng thẩm thấu.
  • Phương pháp siêu âm mối hàn chụp phim .
  • Phương pháp siêu âm mối hàn sóng siêu âm .

Các phương pháp trên đều có những ưu và nhược điểm , bài viết dưới đây đi sâu nghiên cứu về phương pháp kiểm tra siêu âm mối hàn.

Nguyên lý chung của phương pháp siêu âm mối hàn

Các loại máy siêu âm mối hàn sử dụng các phương pháp kiểm tra bằng siêu âm dựa trên cơ sở của việc lan truyền phản xạ, hấp thụ, khúc xạ, tán xạ và tương tác của các dao động đàn hồi với tần số cao được truyền vào mối hàn cần kiểm tra.

Nguyên lý kiểm tra bằng siêu âm như hình :

sơ đồ nguyên lý siêu âm

1)- đầu dò phát;

2)- vật kiểm;

3)-  khuyết tật;

4)- đầu dò thu (truyền qua);

5)- đầu dò thu (phản hồi)

Sóng siêu âm truyền qua kèm theo sự suy giảm năng lượng do tính chất của môi trường.

Cường độ sóng âm xung phản hồi được đo sau khi phản xạ, tại các mặt phân cách hay là các khuyết tật đo tại bề mặt đối diện với vật kiểm tra.

Chùm sóng âm phản xạ được phát hiện và phân tích để xác định sự có mặt của khuyết tật và vị trí của nó. Mức độ phản xạ phụ thuộc nhiều vào trạng thái vật lý của vật liệu ở phía đối diện với bề mặt phân cách và ở phạm vi nhỏ hơn vào các tính chất vật lý đặc trưng của vật liệu đó.

 

Đặc điểm và ưu điểm của các phương pháp siêu âm mối hàn

  • Độ chính xác cao dễ dàng phát hiện được những khuyết tật mối hàn  rất nhỏ.
  • Khả năng đâm xuyên  cao nên việc kiểm tra các tiết diện dày dễ dàng hơn.
  • Độ chính xác cao trong việc xác định vị trí và kích thước khuyết tật.
  • Tốc độ kiểm tra nhanh tự động.
  • Chỉ cần tiếp cận từ một phía của vật kiểm.

Những nhược điểm của phương pháp kiểm tra bằng siêu âm.

  • Hình dạng của vật kiểm có thể gây khó khăn cho công việc kiểm tra.
  • Khó kiểm tra các vật liệu có cấu tạo bên trong phức tạp.
  • Phương pháp này cần phải sử dụng chất tiếp âm là mỡ.
  • Đầu dò phải tiếp xúc hợp lý với bề mặt mẫu trong quá trình kiểm tra.
  • Hướng của khuyết tật có ảnh hưởng đến khả năng phát hiện khuyết tật.
  • Thiết bị rất đắt tiền.
  • Nhân viên kiểm tra phải có rất nhiều kinh nghiệm.

Ứng dụng của phương pháp kiểm tra bằng siêu âm

Phương pháp siêu âm được sử dụng để phát hiện các khuyết tật trong vật liệu cơ bản trước khi hàn, khuyết tật sau khi hàn. Tuy không thật chính xác nhưng được sử dụng rộng rãi trong việc đo độ dày nhất là khi tiếp cận chỉ một phía. Trong nghiên cứu chúng được dùng để xác định các tính chất cơ học và cấu trúc của vật liệu.